Monday, May 29, 2023

ප්‍රතික්ෂේප කිරීමේ මනෝවිද්යාත්මක බලපෑම්.

 ප්‍රතික්ෂේප කිරීම අතිශයින් වේදනාකාරී විය හැක. මන්ද එය මිනිසුන්ට අවශ්‍ය නැත. අගය කිරීම හෝ නොපිළිගැනීම වැනි හැඟීමක් ඇති කිරීමට හේතු විය හැක. බොහෝ පුද්ගලයන් තම ජීවිතයේ යම් අවස්ථාවක දී ප්‍රතික්ෂේප කිරීම අත්විඳිනු ඇත. කාර්යබහුල දෙමාපියෙකු විසින් ළමයෙකුට තාවකාලිකව ප්‍රතික්ෂේප කළ බවක් හෝ ශිෂ්‍යයෙකුට රළු හෝ රළු වූ මහාචාර්යවරයෙකු විසින් ප්‍රතික්ෂේප කරන බවක් හැඟෙන්නට පුළුවන. මෙම ආකාරයේ ප්‍රතික්ෂේප කිරීම් ඉක්මනින් විසඳිය හැකි අතර දිගුකාලීන බලපෑම් ඇති කිරීමට ඇති ඉඩකඩ අඩුය.

                                                                                    අඛණ්ඩව හෝ දිගු කාලීනව ප්‍රතික්ෂේප කිරීම ගැඹුරු සහ කල් පවත්නා මනෝවිද්‍යාත්මක බලපෑම් ඇති කළ හැකි අතර ඒවාට ඇතුළත් විය හැකිය.









කම්පනය

ආන්තික හැඟීම් ඇති කරන දිගුකාලීන ප්‍රතික්ෂේප කිරීම හෝ ප්‍රතික්ෂේප කිරීම කම්පනයට දායක විය හැකි අතර බරපතල මානසික ප්රතිවිපාක ඇති කළ හැකිය. නිදසුනක් වශයෙන් තම දෙමාපියන් විසින් නිරන්තරයෙන් ප්‍රතික්ෂේප කරන බව හැඟෙන දරුවන්ට පාසැලේදී සහ ඔවුන්ගේ සම වයසේ මිතුරන් සමඟ සබඳතා සාර්ථක කර ගැනීම දුෂ්කර විය හැකිය. සමහර පුද්ගලයින් ප්‍රතික්ෂේප කිරීම පිළිබඳ නිදන්ගත බියක් වර්ධනය කරයි. බොහෝ විට ජීවිතයේ මුල් අවධියේදී ප්‍රතික්ෂේප කිරීම සමඟ බහු කම්පන සහගත අත්දැකීම්වල ප්‍රතිඵලයක් ලෙස.


මානසික අවපීඩනය 

ප්‍රතික්ෂේප කිරීම නව යොවුන් වියේ ගැහැණු ළමුන තුළ මානසික අවපීඩනය වර්ධනය කිරීමට සම්බන්ධ වී ඇත. කෙසේ වෙතත් ප්‍රතික්ෂේප කිරීම අත්විඳින අනෙක් අය ද මානසික අවපීඩනයට පත්විය හැකිය. තවද හිරිහැර කිරීම, අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම නෙරපා හැරීමේ සහ ප්‍රතික්ෂේප කිරීමේ එකතුවක් වන අතර මානසික අවපීඩනය, ආතතිය, ආහාර ගැනීමේ අක්‍රමිකතා සහ ස්වයං-හානිකර හැසිරීම් ඇතුළු බොහෝ ඍණාත්මක බලපෑම් ඇති කළ හැකිය.


වේදනා ප්‍රතිචාරය

මොළය සමාජ වේදනාවන්ට ප්‍රතිචාර දක්වන්නේ එය ශාරීරික වේදනාවට ප්‍රතිචාර දක්වන ආකාරයටම බව පර්යේෂණ මගින් පෙන්වා දී ඇත. පර්යේෂණට අනුව ශාරීරික වේදනාව මගින් සක්‍රීය වන මොළයේ සමාජ වේදනාව හෝ ප්‍රතික්ෂේප කිරීම මගින් ද සක්‍රීය වේ. මොළයේ ඇති ප්‍රතිග්‍රාහක පද්ධති ද ස්වභාවික වේදනා නාශක (ඔපියොයිඩ්) මුදා හරිනු ලබන්නේ පුද්ගලයෙකු සමාජ වේදනාවක් අත්විඳින විට ශාරීරික වේදනාව අත්විඳින විට සමාන වේ.


කාංසාව සහ ආතතිය

 ප්‍රතික්ෂේප කිරීම බොහෝ විට ආතතිය සහ කාංසාව වැනි පූර්ව පවතින තත්වයන්ට දායක විය හැකිය. නැතහොත් ඒවායේ වර්ධනයට හේතු විය හැක. ඒ හා සමානව මෙම සහ වෙනත් මානසික සෞඛ්‍ය තත්වයන් ප්‍රතික්ෂේප කිරීමේ හැඟීම් උග්‍ර කළ හැකිය.












අපයෝජනය

 එක් අධ්‍යයනයකින් හෙළි වූයේ අධ්‍යයනයේ පිරිමි සාමාජිකයින් තුළ සමීප සබඳතාවලදී අපයෝජනයන් සිදු කිරීම ළමා වියේදී දෙමාපියන් ප්‍රතික්ෂේප කිරීමේ ඉහළ මට්ටමේ අත්දැකීම් සමඟ සම්බන්ධ වී ඇති බවයි. පශ්චාත් ව්‍යසන ආතතියේ රෝග ලක්ෂණ සහ සමාජ තොරතුරු සැකසීමේ ඌනතාවයන් ද සම්බන්ධ විය.

                                                                                    ප්‍රතික්ෂේප කිරීම රිදවිය හැකි අතර චිත්තවේගීය අපයෝජනය හෝ ශාරීරික හිංසනය හරහා ප්‍රතික්ෂේප කිරීමේ වේදනාව වෙනත් පුද්ගලයෙකුට ගෙන ඒම කිසි විටෙකත් සෞඛ්‍ය සම්පන්න නොවේ. නිදසුනක් වශයෙන් එක් අධ්‍යයනයකින් හෙළි වූයේ ප්‍රතික්ෂේප කිරීම එම කණ්ඩායමට එරෙහිව ප්‍රචණ්ඩත්වයට හෝ ආක්‍රමණශීලී වීමට දායක විය හැකි බවයි.



                                                                                       දයානුකම්පිත චිකිත්සකයෙකුට ප්‍රතික්ෂේප වූ බව හැඟෙන පුද්ගලයින්ට අවබෝධ වූ හෝ සැබෑ ප්‍රතික්ෂේප කිරීම් සමඟ කටයුතු කිරීමට ඉගෙන ගැනීමට සහ අන් අය සමඟ වඩාත් පහසුවෙන් සම්බන්ධ වීමට උපකාර වන සමාජ කුසලතා ගොඩනඟා ගැනීමට උපකාර කළ හැකිය.


4 comments: